Trong những tháng gần đây, tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên Trung Quốc, đặc biệt là trong nhóm tuổi từ 16 đến 24, đã có dấu hiệu cải thiện. Vào tháng 4 năm 2024, tỷ lệ này giảm xuống còn 14,7% từ mức 15,3% trong tháng 3, trong khi tỷ lệ thất nghiệp của nhóm tuổi 25 đến 29 cũng giảm. Điều này phản ánh một xu hướng tích cực hơn trong thị trường lao động Trung Quốc, nhờ vào sự phục hồi ổn định của nền kinh tế, gia tăng xuất khẩu, sản xuất và chi tiêu tiêu dùng.
Những người tìm việc tại một hội chợ việc làm ở tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc. (Ảnh: Tân Hoa Xã)
Theo Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc, tỷ lệ thất nghiệp khảo sát ở thành phố giảm xuống còn 5,2% từ tháng 1 đến tháng 4 năm 2024, giảm so với mức 5,4% trong cùng kỳ năm 2023. Chính phủ Trung Quốc đã đặt mục tiêu tạo ra hơn 12 triệu việc làm mới trong năm nay và duy trì tỷ lệ thất nghiệp khảo sát đô thị khoảng 5,5%. Đến cuối quý đầu tiên của năm 2024, đã có 3,03 triệu việc làm mới được tạo ra, đánh dấu một khởi đầu tích cực cho thị trường lao động.
Mặc dù có sự cải thiện, các chuyên gia cho rằng cần có thêm các nỗ lực cụ thể cho nhóm thanh niên. Quý II thường chứng kiến số lượng lớn sinh viên tốt nghiệp gia nhập thị trường lao động, làm gia tăng sự cạnh tranh và vấn đề thất nghiệp. Vào tháng 12 năm 2023, Tân Hoa xã báo cáo rằng có kỷ lục 11,79 triệu sinh viên đại học dự kiến sẽ gia nhập thị trường lao động vào năm 2024, tăng 210.000 so với năm 2023.
Thị trường việc làm của các sinh viên tốt nghiệp đại học đã gặp khó khăn, đặc biệt là sau đại dịch COVID-19 và sự phục hồi kinh tế chậm chạp. Năm 2023, nhiều trường đại học đã chứng kiến tỷ lệ việc làm của sinh viên tốt nghiệp giảm đáng kể so với mức trước đại dịch. Ví dụ, Đại học Giao thông Thượng Hải báo cáo tỷ lệ việc làm của sinh viên thấp hơn 3% so với năm 2019, trong khi Đại học Kinh doanh Vũ Hán giảm 10%. Xu hướng này được cho là do thị trường việc làm khó khăn và sự cạnh tranh gia tăng.
Để đối phó, nhiều sinh viên tốt nghiệp đã trì hoãn việc tìm kiếm việc làm để theo đuổi giáo dục cao hơn hoặc chứng chỉ bổ sung. Xu hướng này đặc biệt rõ rệt ở các trường đại học hàng đầu, nơi một phần lớn sinh viên tốt nghiệp lựa chọn con đường học tập tiếp theo trong năm 2023. Điều này đã góp phần làm giảm tỷ lệ việc làm tại các cơ sở giáo dục danh tiếng như Đại học Phúc Đán và Đại học Thanh Hoa.
Hơn nữa, ngày càng nhiều sinh viên tốt nghiệp chọn công việc tự do hoặc khởi nghiệp thay vì việc làm truyền thống. Sự phát triển của nền kinh tế gig và các nền tảng số đã cung cấp cơ hội thay thế, mặc dù điều này cũng phản ánh các vấn đề rộng hơn trong thị trường lao động truyền thống. Ví dụ, hơn 4% sinh viên khóa 2023 tại Đại học Cát Lâm đã chọn công việc tự do hoặc khởi nghiệp, tăng từ dưới 0,5% vào năm 2019. Đại học Hồ Bắc ghi nhận 21,5% sinh viên tốt nghiệp chọn các công việc không chính thức vào năm ngoái.
Khái niệm “trẻ em dở dang” đã xuất hiện để chỉ những thanh niên gặp khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm, thường phải dựa vào sự hỗ trợ của cha mẹ. Hiện tượng này cho thấy thách thức xã hội đáng kể, khi nhiều người trẻ có trình độ học vấn cao không thể tìm được việc làm phù hợp với khả năng của mình, dẫn đến sự thất vọng và cần phải xem xét lại các con đường nghề nghiệp.
Ảnh: kenh14.vn
Dữ liệu gần đây cho thấy tỷ lệ thất nghiệp thanh niên, đạt đỉnh 21,3% vào tháng 6 năm 2023, đã được điều chỉnh xuống 17,1% vào tháng 7 năm 2024. Số lượng lớn sinh viên tốt nghiệp mới và các thách thức kinh tế hiện tại đã góp phần vào tình trạng này. Các sáng kiến của chính phủ như hội chợ việc làm và chính sách khuyến khích doanh nghiệp tuyển dụng nhằm giải quyết các vấn đề này, nhưng hiệu quả của các biện pháp này vẫn cần được theo dõi.
Tóm lại, mặc dù có những phát triển tích cực trong thị trường lao động Trung Quốc, nhưng các thách thức vẫn còn lớn, đặc biệt là đối với các sinh viên tốt nghiệp trẻ. Sự kết hợp của số lượng lớn người mới gia nhập thị trường lao động, xu hướng việc làm đang thay đổi và những bất ổn kinh tế tiếp tục định hình bức tranh việc làm tại Trung Quốc. Việc giải quyết các thách thức này đòi hỏi một cách tiếp cận đa diện, bao gồm việc tăng cường hỗ trợ cho người tìm việc và thích ứng với sự thay đổi trong bản chất của công việc.
