Bệnh ung thư dạ dày, thường phát triển âm thầm, thường không được phát hiện cho đến khi ở giai đoạn muộn. Nhận biết các triệu chứng và thường xuyên kiểm tra sức khỏe có thể dẫn đến chẩn đoán kịp thời và điều trị hiệu quả.
Nguyên Nhân Gây Ung Thư Dạ Dày
Tiến sĩ Phạm Gia Anh, trưởng khoa Ung bướu và Xạ trị tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, xác định vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) là một nguyên nhân quan trọng gây ung thư dạ dày. Nhiễm HP dẫn đến viêm teo niêm mạc dạ dày mãn tính, gây ra các biến đổi tiền ung thư. Các yếu tố khác góp phần vào nguy cơ bao gồm:
- Điều Kiện Tiền Ung Thư: Các bệnh như viêm teo niêm mạc dạ dày và loạn sản niêm mạc có thể làm tăng nguy cơ ung thư.
- Thói Quen Ăn Uống: Tiêu thụ thực phẩm giàu nitrate, bao gồm cá muối, rau dưa muối và thịt hun khói, làm tăng khả năng mắc bệnh.
- Sử Dụng Thuốc Lá: Các nghiên cứu cho thấy rằng hút thuốc làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày tới 60% ở nam giới và 20% ở nữ giới.
- Yếu Tố Di Truyền: Một số hội chứng di truyền và đột biến gen có thể làm tăng nguy cơ, đặc biệt ở những người có tiền sử gia đình bị ung thư dạ dày.
- Các Yếu Tố Nguy Cơ Khác: Béo phì, điều kiện sau phẫu thuật dạ dày, phơi nhiễm nghề nghiệp (như bụi và khí nitơ) và bức xạ cũng có thể đóng vai trò trong việc phát triển ung thư dạ dày.
Triệu Chứng Của Ung Thư Dạ Dày
Ở giai đoạn đầu, triệu chứng ung thư dạ dày thường mơ hồ và có thể không được chú ý. Kiểm tra sức khỏe định kỳ là rất quan trọng để phát hiện sớm. Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng phổ biến có thể bao gồm:
- Khó Chịu Ở Vùng Bụng: Bệnh nhân thường cảm thấy đầy bụng, khó tiêu hoặc ợ chua.
- Đau Bụng: Ban đầu, cơn đau có thể giảm sau khi ăn, nhưng có thể tiến triển thành cơn đau dai dẳng ở vùng thượng vị.
- Giảm Cân Không Rõ Nguyên Nhân: Giảm cân đáng kể mà không có lý do rõ ràng có thể là dấu hiệu cảnh báo.
- Buồn Nôn và Nôn Mửa: Bệnh nhân có thể cảm thấy buồn nôn và có thể nôn thức ăn có mùi hôi trong giai đoạn muộn.
- Chảy Máu: Ung thư dạ dày có thể dẫn đến xuất huyết tiêu hóa, khiến bệnh nhân nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen. Các trường hợp nghiêm trọng có thể gặp máu đỏ tươi trong nôn hoặc phân, cần can thiệp khẩn cấp.
- Khó Nuốt: Khối u gần thực quản có thể gây khó khăn trong việc nuốt.
Ung thư dạ dày là một trong những bệnh ung thư đường tiêu hoá phổ biến ở Việt Nam. (Ảnh:benhvienk)
Chiến Lược Phòng Ngừa
Các chuyên gia khuyên nên thực hiện một số biện pháp để phòng ngừa ung thư dạ dày, bao gồm:
- Giảm Lượng Muối: Chế độ ăn nhiều muối liên quan đến tăng nguy cơ ung thư do sự hình thành nitrit và amin thứ cấp trong dạ dày.
- Giới Hạn Thực Phẩm Chế Biến: Các loại thực phẩm hun khói, nướng hoặc chiên thường chứa nhiều hợp chất độc hại.
- Tránh Thuốc Lá và Rượu: Những chất này góp phần vào nhiều loại ung thư, bao gồm cả ung thư dạ dày.
- Bổ Sung Dinh Dưỡng Hợp Lý: Ăn thực phẩm giàu vitamin A, B và E có thể hỗ trợ sức khỏe dạ dày.
- Tập Luyện và Nghỉ Ngơi: Duy trì lối sống cân bằng thông qua hoạt động thể chất và nghỉ ngơi đúng cách là rất quan trọng.
- Khám Sàng Lọc Hằng Năm: Kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện ung thư dạ dày kịp thời.
Nhóm Nguy Cơ
Một số nhóm đối tượng có nguy cơ mắc ung thư dạ dày cao hơn:
- Người Hút Thuốc: Một tỷ lệ lớn bệnh nhân ung thư dạ dày có tiền sử hút thuốc, đặc biệt là nam giới trên 40 tuổi.
- Người Cao Tuổi: Khoảng 96% ca ung thư dạ dày xảy ra ở những người từ 40 tuổi trở lên, với nam giới có nguy cơ cao hơn phụ nữ.
- Người Có Bệnh Tiêu Hóa: Những người có bệnh dạ dày trước đó, như loét hay nhiễm HP, có nguy cơ cao hơn.
- Yếu Tố Di Truyền: Các thành viên trong gia đình có tiền sử ung thư dạ dày hoặc hội chứng liên quan đến sự hình thành polyp có nguy cơ cao hơn.
Ung thư dạ dày là một mối quan tâm sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt ở những khu vực có tỷ lệ mắc bệnh tăng cao như Việt Nam. Nhận thức về các yếu tố nguy cơ, nhận biết triệu chứng sớm và thực hiện các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để giảm thiểu gánh nặng của bệnh này. Kiểm tra sức khỏe thường xuyên và lựa chọn lối sống lành mạnh có thể cải thiện đáng kể kết quả và nâng cao sức khỏe tổng thể. Nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào, việc tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời là vô cùng quan trọng để chẩn đoán và điều trị hiệu quả.