Bánh xu xê (Ảnh: bachhoaxanh)
Tên và Ý Nghĩa
Bánh Phu Thê, còn gọi là bánh Xu Xê, là một món tráng miệng truyền thống của Việt Nam với ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Bánh thường được dùng trong các buổi lễ cưới và các dịp đặc biệt, biểu thị tình yêu và lòng trung thành bền vững giữa các cặp đôi. Tên “Phu Thê” được đặt bởi vua Lý Anh Tông trong thời kỳ nhà Lý, phản ánh sự gắn bó lâu dài trong hôn nhân.
Tại một số khu vực như Huế, bánh đôi khi bị phát âm sai thành “Bánh Su Se” hoặc “Bánh Xu Xe”, nhưng “Phu Thê” được coi là tên chính xác. Tên và ý nghĩa của bánh liên quan đến tình yêu vững bền mà bánh đại diện.
Ý Nghĩa Văn Hóa
Thiết kế và nguyên liệu của bánh mang nhiều ý nghĩa biểu tượng. Vỏ bánh được làm từ bột năng dẻo, trong khi nhân bánh là sự kết hợp của đậu xanh và dừa nạo. Màu sắc hài hòa của bánh—trắng từ bột năng, vàng từ đậu xanh, xanh từ lá dừa, và sợi đỏ—biểu thị triết lý Âm Dương của người Đông Á, tượng trưng cho sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên.
Hình dạng bánh vuông, được đặt trong khay tròn, tượng trưng cho sự hoàn thiện và hạnh phúc lâu dài cho các cặp đôi. Thiết kế này nhấn mạnh vai trò của bánh trong các lễ cưới và lễ đính hôn như một đại diện cho tình yêu bền lâu và sự viên mãn.
Bạn chỉ nên thưởng thức từ 1 – 2 chiếc bánh phu thê và hạn chế ăn quá nhiều trong ngày.(Ảnh: fptshop.com.vn)
Nguồn Gốc Lịch Sử
Nguồn gốc của bánh Phu Thê có từ thời kỳ nhà Lý. Theo truyền thuyết, khi vua Lý Anh Tông ra trận, hoàng hậu đã làm bánh này như một biểu tượng tình yêu và gửi đến cho vua. Ấn tượng với hương vị và ý nghĩa của nó, vua đã đặt tên là bánh Phu Thê. Câu chuyện lịch sử này củng cố mối liên hệ của bánh với lòng trung thành và sự tận tụy trong hôn nhân.
Bánh xu xuê có hai phần vỏ bánh và nhân bánh tượng trưng cho âm dương ngũ hành(Ảnh: banhbaominh.com)
Nguyên Liệu và Cách Làm
Nguyên Liệu:
- Bột năng: 350 gram
- Đậu xanh: 150 gram
- Dừa nạo: 100 gram
- Dầu dừa: 35 ml
- Đường: 150 gram
- Nước lá dứa: 450 ml
- Muối, dầu ăn, vừng rang
Các Bước Chuẩn Bị:
- Chuẩn Bị Nhân Đậu Xanh:
- Ngâm đậu xanh trong 2-3 giờ, sau đó nấu với muối và nước cho đến khi mềm.
- Trộn đậu đã nấu với đường, dừa nạo và dầu dừa. Nấu đến khi hỗn hợp khô và mềm.
- Làm Vỏ Bánh:
- Kết hợp bột năng, nước lá dứa và nước, nấu với đường và muối cho đến khi hỗn hợp đặc và dính.
- Gói Bánh:
- Trong khuôn, xếp lớp bột, thêm nhân đậu xanh và phủ thêm bột lên trên. Lặp lại cho đến khi hết nguyên liệu.
- Hấp Bánh:
- Hấp bánh trong 20 phút. Để nguội trước khi thưởng thức.
Bảo Quản và Dùng
Bánh Phu Thê có thể được bảo quản ở nhiệt độ phòng trong 2-3 ngày hoặc trong tủ lạnh 4-5 ngày. Bánh nên được hấp lại trước khi ăn để giữ được độ dẻo ngon. Bánh thường được dùng làm quà trong các dịp cưới và lễ đính hôn, và rất hợp với trà nóng.
Bánh xu xê là đặc sản Đình Bảng, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh
(Ảnh: bachhoaxanh)
Bánh Phu Thê, hay bánh Xu Xê, không chỉ là một món tráng miệng truyền thống mà còn thể hiện những giá trị văn hóa về tình yêu và sự cam kết. Lịch sử phong phú và thiết kế biểu tượng của bánh làm cho nó trở thành một phần quý giá trong các lễ kỷ niệm của Việt Nam.